ՀԱՊԿ-ը լքեց մեզ․ ԵՄ-ում Հայաստանի դեսպան
Պետք է հստակ սահմանել, թե ինչու է Հայաստանը դժգոհ ՀԱՊԿ-ից։ Դա տեղի չի ունեցել Լեռնային Ղարաբաղի պատճառով։ Ոչ էլ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում Ադրբեջանի էթնիկ զտումների և ռազմական գործողությունների պատճառով, այլ Հայաստանի տարածքում ռազմական գործողությունների պատճառով: Մեր պնդումները ծագել են 2021 թվականի մայիսից, երբ հարձակվել են Հայաստանի տարածքի վրա, դիրքեր են գրավվել Հայաստանի տարածքում, իսկ ՀԱՊԿ-ի մեր գործընկերներին օգնության խնդրանքից հետո մենք նույնիսկ պաշտոնական պատասխան չստացանք։ Նույնը վերաբերում է Ռուսաստանին։ Այս մասին The Moscow Times-ին տված հարցազրույցում ասել է ԵՄ-ում Հայաստանի դեսպան Տիգրան Բալայանը։
«Սա է մեր հիմնական բողոքը ՀԱՊԿ-ի հետ կապված։ Նա նույնիսկ ի վիճակի չէ հայտարարություն անել՝ նշելով, որ խախտվել է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը։
Երբ հիմա լսում ենք, որ ՀԱՊԿ-ը պատրաստ է դիտորդներ ուղարկել Հայաստանի սահման, հարց է առաջանում՝ դեպի ո՞ր սահման։ Որտեղ է սահմանը. Արդյո՞ք ՀԱՊԿ-ն ու Ռուսաստանը ճանաչում են այս կազմակերպության հիմնադիր անդամներից մեկի՝ Հայաստանի սահմանները։ Այս մասին մինչ օրս չենք լսել ո՛չ հրապարակային հայտարարություններով, ո՛չ փակ դռների հետևում։
Նախ՝ կոնսենսուս չկար և չկա, թե ինչ է տեղի ունեցել, և ինչու է Հայաստանը օգնություն խնդրել։ Գիտեք, պետք չէ լինել միջազգային հարաբերությունների մեծ փորձագետ՝ անզեն աչքով տեսնելու համար, որ, օրինակ, Բելառուսի ղեկավարի և Բաքվի բռնապետի հարաբերությունները շատ ջերմ են։ Դրանք ամենաբարձր մակարդակի վրա են։ Իսկ միջպետական հարաբերությունները, որոնք կախված են առաջնորդների հարաբերություններից, ավելի ջերմ ու բարեկամական են, քան Լուկաշենկոյի վերաբերմունքը Հայաստանի ղեկավարության նկատմամբ։ Լուկաշենկոն պարբերաբար քննադատում է Հայաստանին այս կամ այն պատճառով։ Կարծում եմ՝ Լուկաշենկոն այն մարդը չէ, ով կարող է իրեն թույլ տալ քննադատել իմ իշխանություններին։
Երբ Ղազախստանում անկարգություններ էին (2022 թվականի հունվար), ընդամենը մի քանի րոպե պահանջվեց կոնսենսուսի հասնելու համար՝ զորքեր ուղարկելու Ղազախստանի կառավարությանը օգնելու համար: Կարծում եմ՝ մեծ ցանկությամբ և նույնիսկ ոչ մեծ ցանկության դեպքում հնարավոր կլիներ կոնսենսուսի հասնել Հայաստանի վրա Ադրբեջանի հարձակման հարցում, եթե ոչ մի քանի ժամում, ապա մի քանի օրում։ Բայց 2021 թվականի մայիսից մինչ այժմ մենք դոփում ենք տեղում:
Երբ Հայաստանը նախագահում էր ՀԱՊԿ-ում, մեր բոլոր գործողություններն ուղղված էին միջազգային ասպարեզում այս կազմակերպության և նրա հեղինակության ամրապնդմանը։ Որպես Հաագայի Քիմիական զենքի արգելման կազմակերպությունում Հայաստանի դեսպան՝ ես անձամբ կազմակերպել եմ ՀԱՊԿ երկրների համատեղ հայտարարությունը ՔԶԱԿ-ի գործադիր խորհրդի շրջանակներում։ Սա Հայաստանի նախաձեռնությունն էր։ Առաջին անգամ մենք ապահովել ենք, որ ՀԱՊԿ ներկայացուցիչը հրավիրված է ՔԶԱԿ-ի հանդիպմանը։ Էլ չեմ խոսում այլ միջազգային կազմակերպություններում մեր նախաձեռնությունների մասին, օրինակ՝ ԵԱՀԿ-ում և այլն: Եվ հիմա կրկնակի ցավալի է տեսնել, թե ինչպես ՀԱՊԿ-ը լքեց մեզ։
Անցյալ շաբաթ մեզ էր այցելել Ղազախստանի նախագահը։ Թեև դա հրապարակավ չի ասվել, բայց կարծում եմ, որ քննարկվել է այն հարցը, որ այդպես չի կարող շարունակվել»,- նշել է դեսպանը։