Քաղաքացիական հասարակությունը պիտի տիրապետի զենքի մշակույթին. Արծրուն Հովհաննիսյանը «Զենքի շրջանառության կարգավորման» օրինագծի մասին
ՀՀ զենքի մասին եղած օրենքն այսօր արդեն բավական հնացած է, չի համապատասխանում ժամանակակից պահանջներին, ներառում է բազմաթիվ անիմաստ ու ձևական քաշքշուկներ, այդ իսկ պատճառով անհրաժեշտություն առաջացավ նրա մեջ շտկումներ մտցնել: Այս մասին InfoPort.am-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական փորձագետ Արծրուն Հովհաննիսյանը՝ խոսելով «Զենքի շրջանառության կարգավորման մասին» ՀՀ օրենքի մեջ լրացումներ կատարելու օրենքի նախագծի անհրաժեշտության մասին:
Նշենք, որ նախագիծը, որի մշակման փուլին Հովհաննիսյանը մասնակցել է որպես փորձագետ, այս պահին շրջանառության մեջ է: Այն, ըստ Հովհաննիսյանի, ենթադրում է զենքի ձեռքբերման, կրման, օգտագործման մշակույթի հիմքային փոփոխություններ, որոշակի լիբեռալացնում է զենքի օրինական ձեռք բերման և կրման դաշտը:
«Մեր քաղաքացիական հասարակությունը պիտի տիրապետի զենքի մշակույթին, որը մեզ մոտ չի եղել, չի զարգացել, մեզ մոտ պետք է զարգանան տարատեսակ սպորտային հրաձգության ձևերն ու եղանակները և այլն: Մոտավորապես վարորդական վկայականի սկզբունքներն են կիրառվելու զենքի կիրառման թույլտվության վրա` անհրաժեշտ կլինի սովորել, քննություն հանձնել և նոր միայն ձեռք բերել: Նաև որոշ բաներ էլեկտրոնիզացվելու են, թղթաշրջանառությունը պարզեցվելու է»,- պարզաբանեց Հովհաննիսյանը:
Ըստ փորձագետի՝ մի կողմից՝ մարդը պետք է հասկանա, որ զենքն այդքան հասանելի, պրիմիտիվ բան չէ, բայց մյուս կողմից էլ՝ հնարավորություն ունենա 21-րդ դարում ակոսափող հրացան ունենալ, ոչ թե հինգ տարի սպասել դրա համար:
Մեր հարցին, թե ստեղծված իրավիճակում, երբ հատկապես պատերազմից հետո մարդկանց նյարդերը գերլարված են, և գրեթե օր չկա, որ այս կամ այն տեղ կրակոց չհնչի, արդյոք այս նախագիծն ընդունվելու դեպքում չի՞ խթանի հրազենային հանցագործությունների աճը՝ Արծրուն Հովհաննիսյանը պատասխանեց. «Ոչ-ոչ, դրանք անլուրջ պնդումներ են, երբեք այդպես չի եղել: Նախ՝ այս օրենքի մասին մտածել, առաջարկել, պնդել, ուսումնասիրել եմ դեռ 2012-14 թթ.: Աշխարհի բոլոր այն երկրներում, որտեղ հարյուր քաղաքացուն հիսուն և ավելի զենք է բաժին ընկնում, ոչ մի տեղ օրինական զենքով հանցագործության բարձր ցուցանիշ չկա, ընդհակառակը, և դա ունի հստակ տրամաբանություն»:
Պարզաբանելով խոսքը՝ Հովհաննիսյանն ասաց, որ բոլոր հասարակություններում ապօրինի զենքը կրում է որոշակի արտոնյալ խավ, որը կատարում է հանցագործություններ՝ հիմնականում ապօրինի զինատեսակներով: Իմանալով, որ դիմացինը չունի զենքով ինքնապաշտպանվելու հնարավորություն՝ հանցանք գործողը, փորձագետի խոսքով, սկսում է է՛լ ավելի լկտիանալ, իսկ հակառակ պարագայում, երբ իմանա, որ դիմացինը ևս զինված է, այլևս չի կիրառի իր զենքը:
Արծրուն Հովհաննիսյանը վստահեցրեց, որ աշխարհում դա պրակտիկորեն ապացուցված է:
Հավելենք, որ «Զենքի շրջանառության կարգավորման մասին» օրենքում փոփոխություններ մտցնելու օրենքի նախագծով զենք ձեռք բերելու թույլտվության տարիքը սահմանվում է 21 տարեկանը:
Չեղարկվում է զենք ձեռք բերելու համար նախատեսված որսորդմիության անդամ լինելու պարտադիր պահանջը։
Չեղարկվում է ակոսափող հրազեն ձեռք բերելու համար 5 տարվա ողորկափող հրազեն ունենալու պարտադիր պահանջը:
Սահմանվում են զենք ձեռք բերելու պարտադիր քննական կարգի հիմքերը:
Չեղարկվում է փամփուշտների քանակի սահմանափակումը:
Հստակեցվում են զենքի տեսակները:
Սահմանվում են հրաձգարանների չափանիշները:
Զենք ձեռք բերելու, պահելու, կրելու և տեղափոխելու (փոխադրելու) թույլտվության ժամկետը սահմանվելու է 10 տարի՝ նախկին 5 տարվա փոխարեն։
Զենքի արտադրության, ներկրման, արտահանման, առևտրի լիցենզիայի գործողության ժամկետը սահմանվելու է 5 տարի՝ նախկին 3 տարվա փոխարեն:
Թույլատրվում է ձեռք բերել մինչև 10 միավոր քաղաքացիական հրազեն՝ նախկին 5 միավորի փոխարեն։
Զենքի հավաքածուներ կազմելու թույլտվությունը դառնում է անժամկետ։
Սույն նախագիծը ուժի մեջ կմտնի ընդունվելուց հետո՝ 3 ամիս անց։