Արամ Խաչատրյանը՝ լավատեսության բարձրագույն դրսևորում. Ֆիլհարմոնիկ նվագախումբն ու Օպերային թատրոնը յուրովի կտոնեն կոմպոզիտորի հոբելյանը
Ականավոր կոմպոզիտոր, դիրիժոր, մանկավարժ Արամ Խաչատրյանի 120-ամյակի առթիվ Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախումբն ու Երևանի օպերային թատրոնը պետական աջակցությամբ համերգներով հանդես կգան ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ արտերկրում:
Հունիսի 2-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արա Խզմալյանն ընդգծեց, որ հոբելյանական միջոցառումներն ունեն ռազմավարական նշանակություն: «Արամ Խաչատրյանի երաժշտությունն աշխարհում բավարար չի հնչում այն երաժշտական հարթակներում, որ մենք ենք ուզում: Լրջագույն աշխատանք կա անելու Խաչատրյանի երաժշտությունը վերաիմաստավորելու, միջազգայնորեն դիրքավորելու համար: Սա ոչ միայն կարևոր է միջազգային առումով, այլև ներպետական ու հանրային տրամադրությունների տեսակետից: Այն ծրագիրը, որը մշակվել է, հաստատվել է հոբելյանական հանձնաժողովի կողմից: Ավելի քան 530 մլն դրամ է հատկացվել միջոցառումների իրականացման համար: Միջոցառումներում ընդգրկված են երկրի առաջատար ստեղծագործական խմբերը»,-ասաց Խզմալյանը:
Նա տրամադրող համարեց նաև համերգների աշխարհագրությունը, որ հաստատել են՝ Վրաստանից սկսած մինչև Միացյալ Նահանգներ, Կանադա, Հունաստան, Ֆրանսիա, Գերմանիա: «Երբ մենք խոսում ենք ժառանգության հանրահռչակման և մարդու անունը բարձր պահելու մասին, առաջին հերթին նկատի ունենք նրա ստեղծագործությունների կատարումը: Եթե կատարենք Խաչատրյանի ստեղծագործությունները, ուրեմն մեր գործն արած կլինենք, մեր պարտքը մեր մեծ արժեքի, մեծագույն երևույթի նկատմամբ մարած կլինենք»,-համոզմունք հայտնեց փոխնախարարը:
Արա Խզմալյանը փաստեց, որ Արամ Խաչատրյանի մասին շատ քիչ նյութ է հրատարակվել օտար լեզուներով: Հիմնական գրականությունը ռուսալեզու է, և այս տարի նախաձեռնում են պատկառելի պատկերագրքի հրատարակում տարբեր լեզուներով, որը ևս կնպաստի Խաչատրյանի ժառանգության հանրայնացմանն ու միջազգայնացմանը:
«Ինձ համար Արամ Խաչատրյանն ազգային արժանապատվության, շիտակ մեջքի, անսպառ լավատեսության և հայ ազգի այն մեծ բնազդի բարձրագույն դրսևորումն է, որ ես կանվանեմ կենսասիրություն»,-ասաց նա:
Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի տնօրեն Նորայր Նազարյանն ասաց՝ հունիսի 5-ին՝ Արամ Խաչատրյանի ծննդյան նախօրեին, նվագախումբն «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահում կբացի հոբելյանական համերգների շարքը: Առաջին համերգը կղեկավարի Ջորջ Փեհլիվանյանը: Կհնչեն կոմպոզիտորի «Թիվ 2 սիմֆոնիա»-ն, հատվածներ «Սպարտակ» բալետից և «Հանդիսավոր պոեմ»-ը: Համերգի ավարտից հետո համերգասրահի տանիքում առաջին անգամ տեղի կունենա բացօթյա համերգ, որտեղ կհնչեն Խաչատրյանի ստեղծագործությունների ջազային մշակումները Վահագն Հայրապետյան ջազ քառյակի մատուցմամբ:
Նազարյանը, կարևորելով հյուրախաղերը, տեղեկացրեց, որ սեպտեմբերին նվագախումբը կբացի հոբելյանական 15-րդ Երևանյան միջազգային երաժշտական փառատոնը, որի ժամանակ կհյուրընկալի մեծանուն երաժիշտ- կատարողների, դիրիժորների: «Աշխարհահռչակ ջութակահար Սերգեյ Խաչատրյանի մասնակցությամբ Գորիսում, Կապանում, Մեղրիում, Գյումրիում ու Երևանում համերգներ կանցկացվեն: Նվագախումբը հյուրախաղերով կմեկնի Հունաստան, Կանադա և ԱՄՆ: ԱՄՆ-ում կարևորում ենք նոյեմբերի 15-ին կայանալիք համերգը, որը կկայանա Նյու Յորքի «Քարնեգի» համերգասրահում: Մենակատարն է Սերգեյ Խաչատրյանը»,-նշեց Նազարյանը:
Նա հիշեցրեց, որ տարին հոբելյանական է նաև «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահի համար: Այն դառնում է 70 տարեկան: Համերգասրահում կան տարաբնույթ խնդիրներ, որոնք հերթով լուծում են: «Հովանավորների միջոցներով վերանորոգվել են սանհանգույցները, դիմահարդարման սենյակները, տեղադրվել է վերելակ, և ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության աջակցությամբ հիմնանորոգվում են համերգասրահի աշխատասենյակներն ու բազկաթոռները: Նորոգման աշխատանքներ իրականացնելիս մեծ ուշադրություն ենք դարձնում հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց ու տարեցների ազատ տեղաշարժվելուն»,-հավաստիացրեց Նորայր Նազարյանը:
Ալ. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգայի ակադեմիական թատրոնը հունիսի 6-7-8-ին Երևանի քաղաքապետարանի աջակցությամբ ԹՈՒՄՈ-ի այգում հանդես կգա բացօթյա ներկայացումներով: Կներկայացվեն «Գայանե», «Դիմակահանդես» և Սյուիտ «Սպարտակ» բալետները: Այնուհետև թատրոնի նվագախումբը կմեկնի Չարենցավան: Այնտեղ կատարելու է Խաչատրյանի «Երրորդ սիմֆոնիան»:
Թատրոնի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Կարեն Դուրգարյանը հայտնեց՝ հետո հյուրախաղերով են հանդես գալու Ֆրանսիայում, որտեղ ներկայացնելու են «Դիմակահանդես»-ը, իսկ հուլիսի 18-ին Սանկտ Պետերբուրգի Միխայլովյան թատրոնում մեծ համերգ տեղի կունենա՝ աշխարհի լավագույն մենակատարների մասնակցությամբ: «Համերգին մասնակցելու է թատրոնի բալետային խումբը, որը ներկայացնելու է հատվածներ «Գայանե» բալետից»,-ասաց Դուրգարյանը:
Ըստ նրա՝ հետաքրքիր տարի է սպասվում, բայց կարևոր է Արամ Խաչատրյանի այն երաժշտության տարածումը, որը քիչ է հնչում, ինչի մեղավորը Դուրգարյանը նաև իրենց է համարում:
Դիրիժորի խոսքով՝ Խորհրդային տարիներին Արամ Խաչատրյանը հանճարների եռյակում է եղել՝ Դմիտրի Շոստակովիչ, Սերգեյ Պրոկոֆև և Արամ Խաչատրյան: «Իր ուրույն ձեռագիրն ունեցող կոմպոզիտոր է, որը նման չէ որևէ մեկին: Եթե մենք ամբողջ աշխարհի համերգասրահներից հանենք 20-րդ դարը, եթե չհնչեցնենք Շոստակովիչ, Պրոկոֆև, Ստրավինսկի, Ռախմանինով, 20-րդ դարի ռուսական դպրոցը հանենք, մենք գրեթե ոչինչ չենք ունենա, բայց, ցավոք, Խաչատրյանի երեք սիմֆոնիաները քիչ են կատարում»-եզրափակեց նա: